Cultuurhistorische waarde

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De waarde die wordt toegekend aan bouwwerken, gebieden, landschappen, objecten, patronen of structuren vanwege de sporen van menselijke activiteit in het verleden die zichtbaar of niet zichtbaar aanwezig zijn en een beeld geven van een historische situatie of ontwikkeling.

Omschrijving

Cultuurhistorische waarde omvat een breed scala aan elementen, zowel materieel (zoals gebouwen, archeologische vondsten, landschappen) als immaterieel (gebruiken, verhalen, gewoonten). Deze waarde is gebaseerd op geschiedkundige informatie en kan per gebied verschillen. Aspecten die bijdragen aan de cultuurhistorische waarde zijn onder andere de ouderdom, zeldzaamheid, esthetische kwaliteiten en de relatie met historische gebeurtenissen of personen. Het vaststellen van deze waarde, vaak door middel van cultuurhistorisch onderzoek, is essentieel voor het behoud, beheer en de ontwikkeling van erfgoed in de ruimtelijke ordening en bij bouwprojecten zoals restauratie en herbestemming. Het helpt bij het maken van weloverwogen keuzes over wat te bewaren, herstellen, transformeren of eventueel te slopen.

Cultuurhistorisch onderzoek

Om de cultuurhistorische waarde van een object of gebied vast te stellen, wordt vaak bouwhistorisch en/of cultuurhistorisch onderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek richt zich op de bouw- en gebruiksgeschiedenis, de aanwezige bouwsporen, materialen en de context binnen de historische ontwikkeling van een gebied. Het resultaat van dit onderzoek kan een waardestelling zijn, soms weergegeven in waarderingsplattegronden, die dient als basis voor besluitvorming over omgang met het erfgoed.

Betekenis in de praktijk

In de bouwpraktijk en ruimtelijke ordening is het meewegen van cultuurhistorische waarden verplicht. Het draagt bij aan de identiteit en kwaliteit van de leefomgeving en biedt aanknopingspunten voor toekomstige ontwikkelingen. Gemeenten en provincies nemen cultuurhistorische waarden op in beleidsstukken zoals bestemmingsplannen en structuurvisies en gebruiken cultuurhistorische waardenkaarten als overzicht van lokaal erfgoed.

Vergelijkbare termen

Monumentwaarde

Gebruikte bronnen: